Een zwarte teennagel, vaak het resultaat van bloed onder de nagel of een schimmelinfectie, kan zorgwekkend zijn. In dit artikel behandelen we de oorzaken en oplossingen voor dit veelvoorkomende probleem.
Belangrijkste punten
- Een zwarte teennagel kan verschillende oorzaken hebben, waaronder bloeduitstortingen, schimmelinfecties, huidkanker, en overbelasting.
- De behandeling van een zwarte teennagel is afhankelijk van de oorzaak en kan variëren van zelfzorgmaatregelen tot chirurgische ingrepen.
- Bij aanhoudende symptomen of pijn is het essentieel om medische hulp te zoeken om ernstige aandoeningen, zoals subunguaal melanoom, tijdig te diagnostiseren.
Wat is een zwarte teennagel?

Een zwarte teennagel, zoals de naam al doet vermoeden, is een teennagel die zwart verkleurd is. Dit kan verschillende oorzaken hebben, variërend van relatief onschuldige tot serieuze aandoeningen.
De donkere verkleuring ontstaat meestal doordat de nagel kleurt meestal zwart door een ophoping van bloed onder de nagel of door toegenomen pigmentproductie in de nagelmatrix.
Het is belangrijk om te weten dat een zwarte nagel niet noodzakelijkerwijs een dode nagel is. De donkere kleur kan langzaam uitgroeien naarmate de nagel groeit, wat enige tijd kan duren.
In sommige gevallen kleurt een kalknagel ook zwart, wat een teken kan zijn van een onderliggende schimmelinfectie. Zwarte teennagels kunnen voorkomen aan alle teennagels, maar meestal aan de grote teen.
De oorzaken van een zwarte teennagel kunnen variëren. Een toename van pigment in de nagelwortel kan leiden tot een donkere streep op de nagel, een aandoening die bekend staat als melanonychia striata.
Soms kan een zwart verkleurde nagel ook het gevolg zijn van een bloeduitstorting onder de nagel, vaak veroorzaakt door trauma, zoals het laten vallen van een zwaar voorwerp op de teen.
Veelvoorkomende oorzaken van een zwarte teennagel

Zwarte teennagels kunnen door verschillende oorzaken ontstaan.
Vaak zijn deze oorzaken te herleiden naar:
- bloeduitstortingen
- schimmelinfecties
- huidkanker
- overbelasting
Het is belangrijk om de exacte oorzaak te achterhalen, aangezien de behandeling en de ernst van de situatie sterk afhankelijk zijn van de onderliggende oorzaak.
Een bloeduitstorting onder de nagel is een veelvoorkomende oorzaak van een zwarte teennagel. Dit kan gebeuren door trauma, zoals het laten vallen van een zwaar voorwerp op de teen of herhaalde druk van slecht passende schoenen.
Schimmelinfecties kunnen eveneens leiden tot zwarte teennagels, net als bepaalde vormen van huidkanker zoals subunguaal melanoom.
Overbelasting, vooral bij hardlopers, kan ook een rol spelen. We zullen elk van deze oorzaken in de volgende subsecties nader bekijken.
Zwarte teennagel door bloeduitstorting

Een bloeduitstorting onder de nagel, ook wel een subunguaal hematoom genoemd, is een veelvoorkomende oorzaak van een zwarte teennagel.
Dit gebeurt vaak door trauma, bijvoorbeeld door een zwaar voorwerp op de teen te laten vallen of een flinke stomp tegen de teen. Het gestolde bloed onder de nagel veroorzaakt de donkere verkleuring die meestal zwart is.
Een manier om de druk en pijn te verlichten is door een kleine naald door de nagel te prikken om het bloed af te tappen. Dit kan de druk verlichten en de pijn verminderen. De bloeduitstorting kan meegroeien met de nagel, en uiteindelijk zal de donkere verkleuring verdwijnen als de nieuwe nagel groeit.
Zwarte teennagel door schimmelinfectie
Schimmelinfecties zijn een andere veelvoorkomende oorzaak van zwarte teennagels.
Ze kunnen leiden tot een donkere verkleuring van de nagel, die kan variëren van:
- geel
- blauw
- groen
- bruin
- paars
- zwart
Schimmelinfecties gaan vaak gepaard met schilfers en een onaangename geur.
De verkleuring van schimmelnagels kan variëren van:
- wit
- gele verkleuring
- donkergrijs
- zwart
Als je vermoedt dat je een schimmelinfectie hebt, is het belangrijk om naar de arts te gaan voor een juiste diagnose en behandeling om verdere klachten te voorkomen.
Schimmelnagels komen vaak voor en moeten behandeld worden om verdere verspreiding te voorkomen.
Zwarte teennagel door huidkanker
Een van de meest ernstige oorzaken van een zwarte teennagel is huidkanker, specifiek subunguaal melanoom. Dit is een zeer agressieve vorm van huidkanker en vroege diagnose is cruciaal.
Een teken dat huidkanker mogelijk is, is wanneer de donkere verkleuring verder reikt dan de nagel zelf.
Om de oorzaak van de donkere verkleuring vast te stellen, wordt meestal een anamnese en onderzoek met een dermatoscoop uitgevoerd. Soms is een biopt van de nagelmatrix nodig om een definitieve diagnose te stellen.
Bij een subunguaal melanoom kan vaak chirurgische amputatie van de nagel of zelfs de teen noodzakelijk zijn.
Zwarte teennagel door overbelasting
Herhaalde druk van slecht passende schoenen kan leiden tot overbelasting en dus tot een zwarte teennagel. Vooral bij hardlopers is dit een veelvoorkomende oorzaak, waarbij het dragen van ongeschikte schoenen een belangrijke rol speelt.
Door de herhaalde druk van schoenen tijdens het hardlopenkan een zwarte teennagel ontstaan. Dit staat ook wel bekend als “runner’s toe” en kan variëren van een pijnloze zwarte plek tot pijnlijke, bloedige blaren.
Symptomen van een zwarte teennagel

De symptomen van een zwarte teennagel kunnen sterk variëren, afhankelijk van de oorzaak. Hier zijn enkele veelvoorkomende symptomen:
- Een donkere verkleuring van de nagel, die kan variëren van zwart, blauw, paars tot geel.
- Bij schimmelinfecties kan er ook een onaangename geur zijn.
- Schilfers onder de nagel.
Bij een bloeduitstorting onder de nagel, ook wel bekend als runner’s toe, kan er sprake zijn van pijn en zwelling. Het koelen van de nagel kan helpen bij het verminderen van deze symptomen.
Bij een subunguaal melanoom kan de donkere verkleuring verder reiken dan de nagel zelf, wat een teken is om dringend medische hulp te zoeken.
Bij hardlopers kunnen veelvoorkomende symptomen van een zwarte teennagel zwartblauwe verkleuring, pijnloze plekken en grote bloedige blaren zijn.
Het is belangrijk om bij aanhoudende problemen of pijn contact op te nemen met een huisarts voor een juiste diagnose en behandeling.
Behandeling van een zwarte teennagel

De behandeling van een zwarte teennagel hangt sterk af van de specifieke oorzaak. Voor sommige oorzaken zijn eenvoudige zelfzorgmaatregelen voldoende, terwijl andere gevallen medische behandeling vereisen.
Bij een runner’s toe is het vaak nodig om een gat in de nagel te boren om de pijn en druk te verlichten. In sommige gevallen kan het nodig zijn om het aangetaste gebied chirurgisch te verwijderen, vooral als er sprake is van een subunguaal melanoom. De verkleuring van een zwarte teennagel kan zichtbaar blijven totdat de nagel volledig vernieuwd is.
Zelfzorgmaatregelen
Zelfzorgmaatregelen zijn cruciaal voor het omgaan met een zwarte teennagel. Een van de meest voorkomende methoden is het boren van een gat in de nagel om de druk te verlagen en de pijn te verminderen.
Als de nagel eraf valt, is het belangrijk om de onderliggende wond te beschermen, vooral in sportschoenen. Bij een open wond onder de nagel is het essentieel om de wond te verzorgen en te beschermen tegen infecties.
Medische behandelingen
In ernstige gevallen kan het noodzakelijk zijn om de nagel chirurgisch te verwijderen om de onderliggende schade te behandelen. Dit is vaak het geval bij een subunguaal melanoom, waarbij de gehele nagel verwijderd moet worden.
Medicijnen zoals terbinafine kunnen effectief zijn bij de behandeling van schimmelinfecties onder de nagel. Bij het vermoeden van een schimmelinfectie is het verstandig om zo snel mogelijk een arts te bezoeken voor een juiste diagnose en behandeling.
Wanneer naar de huisarts?

Als je de oorzaak van een zwarte teennagel niet kunt achterhalen of als je pijn hebt, moet je naar de huisarts. Bij een ontsteking rond de zwarte teennagel is het belangrijk om een arts te raadplegen om een chronische infectie te voorkomen.
Als de teen rood, dik of warm is, of als er vocht uitloopt, is het noodzakelijk om een huisarts te raadplegen. Het is ook raadzaam een arts te raadplegen bij een hematoom om het te onderscheiden van een melanoom.
Jaarlijks een huidcontrole laten doen helpt om eventuele veranderingen vroegtijdig te signaleren.
Preventie van zwarte teennagels

Het voorkomen van zwarte teennagels is belangrijk om pijn en ongemak te vermijden. Een van de beste manieren om dit te doen is door goed passende schoenen te dragen en ze correct te strikken om teennagelproblemen te voorkomen.
Teennagels moeten zo kort mogelijk worden geknipt om ongelukken in schoenen of sokken te vermijden. Neem voorzorgsmaatregelen zoals regelmatig nagels knippen, niet op blote voeten lopen in openbare ruimtes, en speciale beschermende pads gebruiken.
Samenvatting
Samengevat kan een zwarte teennagel verschillende oorzaken hebben, van bloeduitstortingen tot schimmelinfecties en zelfs huidkanker. Het is belangrijk om de oorzaak te achterhalen voor een juiste behandeling.
Door goed passende schoenen te dragen, je teennagels kort te knippen en op je symptomen te letten, kun je zwarte teennagels vaak voorkomen. Raadpleeg bij twijfel altijd een arts voor een juiste diagnose en behandeling.
Veelgestelde vragen

Wat veroorzaakt een zwarte teennagel?
Een zwarte teennagel wordt vaak veroorzaakt door een bloeduitstorting, maar kan ook wijzen op een schimmelinfectie, huidkanker of overbelasting. Het is raadzaam om een arts te raadplegen voor een nauwkeurige diagnose.
Hoe behandel je een zwarte teennagel door een bloeduitstorting?
Bij een zwarte teennagel door een bloeduitstorting kan het boren van een gat in de nagel de druk en pijn verlichten. Raadpleeg echter altijd een arts als u twijfelt.
Kan een schimmelinfectie leiden tot een zwarte teennagel?
Een schimmelinfectie kan inderdaad leiden tot een zwarte teennagel, aangezien dergelijke infecties donkere verkleuringen kunnen veroorzaken, variërend van geel tot zwart.
Wanneer moet ik een arts raadplegen voor een zwarte teennagel?
Het is aan te raden om een arts te raadplegen voor een zwarte teennagel als de oorzaak niet duidelijk is, bij pijn, of bij symptomen van een infectie zoals roodheid en zwelling.
Hoe kan ik een zwarte teennagel voorkomen?
Om een zwarte teennagel te voorkomen, is het belangrijk goed passende schoenen te dragen, je teennagels kort te knippen en blote voeten in openbare ruimtes te vermijden. Deze voorzorgsmaatregelen helpen schade en infecties te voorkomen.